Thoái hóa đốt sống cổ có nguy hiểm đến sức khỏe không?

Thoái hóa đốt sống cổ hay còn gọi là thoái hóa cột sống cổ là một trong những tên gọi của tình trạng bệnh lý thoái hóa hệ thống xương cột sống do nhiều nguyên nhân khác nhau trong công việc, lao động, hoạt động, tuổi tác gây ra. Muốn phòng ngừa và điều trị bệnh lý, chúng ta nhất định cần phải hiểu rõ được những đặc điểm của căn bệnh này. Bác sĩ Alo sẽ giúp bạn chẩn đoán và cách điều trị hiệu quả nhé.

Thoái hóa đốt sống cổ là gì?

Thoái hóa đốt sống cổ vốn là bệnh lý thường gặp ở những người cao tuổi. Nó gây suy thoái chức năng của cổ. Tuy nhiên hiện nay, bệnh đang có xu hướng trẻ hóa dần. Thoái hóa gây ra nhiều khó khăn trong khi làm việc và cuộc sống hàng ngày.

Bệnh được đặc trưng bởi tình trạng viêm và lắng đọng canxi trên dây chằng quanh cột sống. Hiện tượng này làm hẹp các lỗ sống, cản trở sự lưu thông tự nhiên của mạch máu và các dây thần kinh tọa bên trong. Dây thần kinh và tủy sống có sự liên kết mật thiết với nhau.

Đốt sống cổ chính là cơ quan trung chuyển thông tin giữa não bộ với các với bộ phận khác trong cơ thể. Cơ thể con người có tới 7 đốt sống cổ, được ký hiệu từ C1 đến C7. Từ đốt C2 đến C7, giữa mỗi đốt có một đĩa đệm. Lớp đĩa đệm này được cấu tạo bởi mâm sụn, nhân nhầy, vòng sợi. Xung quanh nó hệ thống các gân cơ, dây chằng.

Bất cứ vị trí nào của sống cổ cũng có nguy cơ bị thoái hóa. Tuy nhiên do đặc điểm về sinh học, vai trò hấp thụ lực sinh ra do trọng lượng cơ thể hoặc mỗi khi cơ thể vận động, di chuyển mà khả năng mắc bệnh ở một số đốt sống như C4 C5, C6 C7 thường cao hơn.

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh này bao gồm:

• Tuổi cao, ít di chuyển, vận động, ngồi một chỗ như nhân viên văn phòng, thợ may, tài xế lái xe…
• Từng bị chấn thương vùng cổ.
• Tiền sử gia đình có người mắc bệnh xương khớp.
• Thường xuyên sử dụng các loại đồ uống, chất kích thích.
• Làm việc nặng nhọc như bê vác vật nặng lên vai, đầu hoặc cử động, xoay chuyển cổ quá nhiều.

Nguyên nhân gây thoái hoá

Nguyên nhân chính

Hoạt động sai tư thế: Làm việc kéo dài ở một tư thế, ít vận động gây ra thoái hóa. Những việc phải cúi, mang vác nặng, ngửa lên cao nhiều trên đầu hay ngồi trước màn hình vi tính quá lâu cũng là nguyên nhân gây bệnh. Đặc biệt những việc sử dụng đến máy tính nhiều là đối tượng dễ bị thoái hóa, vôi hóa, gai cột sống. Tư thế sai như ngồi quá thấp so với bàn làm việc. Các vị trí như cổ, tay không hoạt động, luôn ở một vị trí.

Dinh dưỡng bị thiếu: Do chế độ ăn uống thực phẩm thiếu chất, sụt giảm hàm lượng canxi, vitamin, magie…cung cấp thấp cho cơ thể. Đồng thời hay sử dụng chất kích thích là hệ thống thần kinh vùng cổ bị suy yếu.

Sử dụng gối sai cách: Ngủ trên gối quá cao, ngủ nằm nghiêng một bên trong thời gian dài khiến vùng cổ bị đau, thoái hoá.

Một số ảnh hưởng do thoái hoá vùng đốt sống cổ

Những nguyên nhân thoái hóa trên sẽ gây ra sự thay đổi trong cột sống làm xương và sụn dần dần thoái hóa. Nó có thể bao gồm:

• Mất nước đĩa đệm: Đĩa đệm có tác dụng như miếng lót giữa các đốt sống ở cổ. Ở tuổi 40, hầu hết các đĩa đệm cột sống sẽ bắt đầu khô và co lại, điều này làm cho các đốt sống tiếp xúc với nhau nhiều và hay đau hơn.
• Xương: Thoái hóa đĩa đệm thường dẫn đến việc cột sống tăng sinh xương để củng cố. Những gai xương này đôi khi có thể chèn ép tủy sống và rễ thần kinh.
• Xơ hóa dây chằng : Bộ phận này là các dây nối xương với xương. Nó có thể bị xơ hóa theo tuổi tác, làm cho cổ kém linh hoạt.
• Thoát vị đĩa đệm: Các vết nứt thường xuất hiện, dẫn đến đĩa đệm (thoát vị) – đôi khi có thể ấn vào tủy sống và rễ thần kinh.

Các triệu chứng thoái hóa

Triệu chứng thoái hóa cột sống cổ: hầu hết các trường hợp thoái hóa cột sống cổ thường không có biểu hiện gì ban đầu. Khi triệu chứng xuất hiện là người bệnh có các cảm sưng, đau tấy, khó chuyển động cổ, mỏi. Hầu hết người bị thoái hóa có cảm giác đau buốt khó chịu, ngay cả khi nghỉ ngơi, mọi cử động đều gây nên đau đớn.

Khi bị thoái hóa,người bệnh thường có biểu hiện như:

Đau cột sống cổ

Tình trạng đau là dấu hiệu đầu tiên khi bị thoái hóa đốt sống cổ. Khi bạn xoay cổ một cách nhẹ nhàng, vùng cổ sẽ phát ra những tiếng kêu lục cục, và có cảm giác ê buốt. Triệu chứng này thường xuất hiện nhiều hơn khi thời tiết trở lạnh hoặc những thói quen xấu kê cao gối khi ngủ… Càng để lâu, mức độ trầm trọng của các cơn đau sẽ tăng lên nhiều hơn. Lúc này, tần suất sẽ diễn ra dày đặc, tình trạng co cứng, đau buốt nhức mỏi ở vùng cổ không rõ nguyên nhân.

Cổ bị tổn thương

Tình trạng thoái hóa sẽ gây ra đau dữ dội ở vùng chẩm, vùng trán. Từ đó, người bệnh sẽ bị mờ mắt, chóng mặt, trí nhớ bị suy giảm. Bên cạnh đó, khả năng di chuyển, vận động của cánh tay, cổ tay sẽ bị suy yếu dần. Bệnh nhân không thể cầm nắm giống như bình thường. Cùng với đó, sự thăng bằng của cơ thể sẽ bị mất đi, quá trình tiểu tiện đại tiện sẽ trở nên bất tiện.

Cử động khó khăn

Là triệu chứng điển hình khi bị thoái hóa. Lúc này, người bệnh sẽ cảm thấy vô cùng căng cứng khi ngửa cổ lên trần, nghiên hoặc cúi xuống đất.

Đau dây thần kinh

Những cơn đau theo dải, đau dọc theo đường vai gáy rồi lan sang vùng đầu với mức độ không đều nhau. Bên cạnh đó, còn kéo theo rối loạn cảm giác và teo cơ

Cột sống bị biến dạng

Dấu hiệu cho thấy sự biến dạng chính là đau vô cùng khó chịu khi bạn ấn tay vào cổ. Bên cạnh đó, người bệnh sẽ bị cong vẹo cổ, sái cổ, đánh mất đi đường cong sinh lý tự nhiên. Khi chụp xquang sẽ phát hiện các gai xương, bị phồng lồi đĩa đệm. Đặc biệt, nó sẽ chèn ép lên vùng tủy sống gây biểu hiện:

• Cảm giác đau nhói, tê yếu ở vùng bàn tay, cánh tay, bàn chân và chân.
• Cơ thể thiếu đi sự phối hợp.
• Phản xạ cơ thể trở nên bất thường.
• Đại tiểu tiện không kiểm soát.

Phương pháp chẩn đoán và phát hiện bệnh

Để xác định chính xác nguyên nhân và loại trừ những yếu tố bên ngoài khác thì các bác sĩ sẽ kiểm tra bệnh cụ thể. Bao gồm:

Khám sức khoẻ

Các bài kiểm tra vật lý thông thường như kiểm tra sự phản xạ của khớp cổ, tau. Kiểm tra sự yếu cơ hoặc người bệnh có bị mất cảm giác không, khả năng di chuyển của cổ như thế nào.
Bên cạnh đó, bác sĩ cũng cho bệnh đi bộ vài vòng để nhận định về dây thần kinh và tuỷ sống có chịu nhiều áp lực hơn bình thường. Sau khi kiểm tra lâm sàng có cái nhìn chủ quan thì bắt đầu phân tích chi tiết hơn.

Chẩn đoán bằng hình ảnh

Hiện nay, cách xác định bằng hình ảnh cũng như dựa vào các thông số, chỉ số cụ thể rất quan trọng. Nó sẽ giúp bác sĩ tìm ra đúng nguyên nhân của nó. Phương pháp đó là:

• Chụp Xquang
• CT scan
• Chụp cộng hưởng từ MRI: Xác định dây thần kinh bị chèn ép
• Tiêm thuốc để làm nổi khu vực cột sống và chụp X quang để xem hình ảnh chi tiết.
• Đo hoạt động thần kinh
• Kiểm tra tốc độ thần kinh gửi tín hiệu.

Chữa thoái hoá đốt sống cổ

Điều trị thoái hoá có rất nhiều biện pháp khác nhau. Nhiều người chủ quan thường chữa  bằng thuốc để giảm đau lập tức. Cách này chỉ phù hợp với giai đoạn bệnh đang nặng. Các chuyên gia sẽ dựa vào kết quả kiểm tra, phân tích để hướng dẫn người bệnh cách chữa bệnh hiệu quả nhất.

Phương pháp vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu chủ yếu là cách để cơ cổ và vai được kéo giãn. Nó giúp tăng sự manh mẽ, dẻo dai của cơ và giảm đau lâu dài. Có thể sử dụng thêm các phụ kiện hỗ trợ điều trị đau đốt sống cổ.

Điều trị bằng thuốc

Thuốc dành cho bệnh nhân thoái hoá bao gồm nhiều nhóm thuốc cũng như cách sử dụng khác nhau.
• Thuốc giãn cơ, giảm co thắt cơ cổ
• Thuốc giảm đau
• Thuốc chống động kinh
• Thuốc chống viêm
• Thuốc tiêm giảm mô, giảm đau.

Điều trị tại nhà

Bệnh nhân được điều trị tại nhà với những triệu chứng nhẹ, không phải tiêm thuốc hay theo dõi sát sao. Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo đơn và thực hiện các bài tập vật lý trị liệu thì có thể chườm nóng, chườm lạnh để giảm cơn đau.

Hiện nay, có khá nhiều người lựa chọn chữa thoái hoá  bằng thuốc nam. Các bài thuốc này thông dụng, sử dụng nguyên liệu trong tự nhiên dễ kiếm và lành tính. Tuy nhiên, hiệu quả dần dần nên đòi hỏi người sử dụng phải kiên trì điều trị lâu dài.

Muốn điều trị khỏi hoàn toàn thoái hoá thì người bệnh phải thay đổi lối sống sinh hoạt của mình. Đặc biệt với đốt sống cổ luôn có nhiệm vụ phải giữ phần não bộ và chứa rất nhiều dây thần kinh. Một số mẹo đó là dùng gối cho người thoái hoá đốt sống cổ, ngủ trên gối thấp. Các bài tập Yoga chữa thoái hoá cũng khá hiệu quả. Nhưng cần luyện tập nhẹ nhàng, dưới sự hướng dẫn của giáo viên là tốt nhất.

Đối tượng nào dễ bị thoái hoá đốt sống cổ

Bệnh thoái hoá ngày nay đang có xu hướng trẻ hoá. Thông thường người cao tuổi là đối tượng đầu tiên gặp phải chứng bệnh này do cơ thể lão hoá, các bộ phận không thực hiện chức năng tốt. Nhưng đối với người trẻ tuổi thì những hoạt động hằng ngày cũng đang khiến bệnh xuất hiện nhiều hơn.

Các đối tượng cụ thể nên kiểm tra thoái hoá đốt sống vùng cổ nếu có các triệu chứng đau âm ỉ, kéo dài là:

• Người cao tuổi
• Người lao động chân tay, có hoạt động cúi đầu, cúi lưng thường xuyên: Thợ cắt tóc, bác sĩ, nông dân cấy, gặt
• Lái xe, nhân viên: Ngồi một vị trí quá lâu
• Người từng bị chấn thương vùng cổ do tai nạn
• Người hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia

Biện pháp phòng ngừa đơn giản

Thoái hóa đốt sống cổ là một căn bệnh chịu ảnh hưởng nhiều của yếu tố nghề nghiệp gây nên do đó phòng tránh bệnh có vai trò rất lớn đối với  bệnh nhân:

• Người lao động: Thực hiện xoa bóp, chăm sóc trực tiếp đến vùng cổ thường xuyên, không nên quá gắng sức trong công việc. Cần làm và nghỉ hợp lý, hạn chế mức tối đa những tác động mạnh không tốt đến các đốt sống cổ.
• Nhân viên văn phòng: Cần tạo lập thói quen bảo vệ sức khỏe ngay tại nơi làm việc mình, với những động tác luyện tập hay ngồi ở tư thế đơn giản, không ngồi ỳ một chỗ bên máy tính quá dài và kết hợp cùng một chế độ ăn uống khoa học.

Ngoài ra, ghế ngồi phải có độ cao phù hợp so với bàn và với chiều cao của người sử dụng, không để ghế ngồi quá thấp hoặc quá cao so với người. Luôn giữ khoảng cách hợp lý từ tay đến bàn hay máy tính. Khi ngồi nên chỉnh ghế sao cho 2 cẳng tay song song với mặt sàn. Luôn giữ thẳng lưng và 2 vai giữ ngang bằng.

• Khi ngủ : Hãy thường xuyên đổi tư thế nằm, tránh nằm chỉ một bên sẽ rất dễ bị vẹo cổ. Không nên nằm sấp, nằm gối quá cao bởi tư thế này sẽ khiến cho cổ bị gập xuống rất dễ gây nên chứng thoái hóa đốt sống cổ

Phòng ngừa bệnh giữ vai trò rất quan trọng để ngăn chặn những dấu hiệu bị thoái hóa đốt sống cổ. Mỗi người nên chú ý giữ gìn sức khoẻ, bảo vệ tất cả các bộ phận cơ thể bằng chế độ dinh dưỡng và cách làm việc khoa học để cơ thể được thoải mái. Hy vọng những thông tin ở trên đã giúp bạn có cách nhìn nhận khách quan về bệnh thoái hoá này.