Nguyên nhân gia tăng số ca đột quỵ ở người trẻ, ‘khỏe mạnh’

Trong những năm qua, các chuyên gia đã nhận thấy sự gia tăng bất thường của các ca đột quỵ ở những người dưới 50 tuổi. Giờ đây, các nhà nghiên cứu Anh tìm thấy bằng chứng rõ ràng cho thấy hút thuốc có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên. 

Phillip Ferdinand, nhà nghiên cứu về đột quỵ tại Đại học Keele cho hay: “Các phân tích đã ghi nhận sự gia tăng các ca đột quỵ không rõ nguyên nhân ở người trẻ tuổi, vì vậy việc đánh giá các mối liên hệ tiềm năng rất quan trọng. Nghiên cứu của chúng tôi chứng minh rằng hút thuốc có thể là một yếu tố then chốt”. 

Phát hiện trên được đưa ra sau khi phân tích dữ liệu của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) cho thấy các ca đột quỵ ở nam giới dưới 39 tuổi đã tăng gần 25% trong 20 năm qua. Ngược lại, số ca đột quỵ đe dọa tính mạng ở phụ nữ cùng độ tuổi chỉ tăng 1%.

Trong nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Neurology, các chuyên gia đã chọn 546 bệnh nhân bị đột quỵ không rõ nguyên nhân và so sánh họ với những người cùng giới tính, cùng độ tuổi nhưng không bị đột quỵ.

Họ đã so sánh các yếu tố như tiền sử hút thuốc, tiêu thụ rượu và mức độ tập thể dục giữa 2 nhóm để tìm ra điểm khác biệt có thể giải thích tại sao một số người trẻ lại bị đột quỵ.

Nhìn chung, tỷ lệ hút thuốc cao hơn ở nhóm bệnh nhân đột quỵ, cứ 3 người thì có 1 người hút thuốc.

Nguy cơ này còn cao hơn ở một số nhóm cụ thể. Nam giới hút thuốc có nguy cơ đột quỵ cao gấp 3 lần so với người không hút thuốc, nguy cơ này tăng gấp 4 lần ở cả nam và nữ trong nhóm tuổi 45-49. Những người hút thuốc nhiều (hơn 20 bao thuốc mỗi năm) có nguy cơ đột quỵ cao gấp 4 lần.

Những yếu tố rủi ro trên kết hợp với nhau khiến nam giới hút thuốc lá thường xuyên có nguy cơ đột quỵ cao gấp 7 lần.

Nhà nghiên cứu Ferdinand nhận định: “Những phát hiện của chúng tôi cho thấy rằng chiến dịch sức khỏe cộng đồng nhằm ngăn chặn việc hút thuốc có thể là một cách quan trọng để giúp giảm số ca đột quỵ ở người trẻ”. 

Hút thuốc làm tăng nguy cơ đột quỵ khi thu hẹp động mạch cung cấp máu, tạo ra cục máu đông chặn dòng máu lên não, dẫn đến đột quỵ.

Việc bỏ thuốc sẽ giảm nguy cơ này theo thời gian nhưng những người từng hút thuốc vẫn có nguy cơ đột quỵ cao hơn so với người không hút trong khoảng 5 năm. 

Các yếu tố khác được cho là góp phần vào sự gia tăng đột quỵ bao gồm căng thẳng cao, chế độ ăn uống kém, thói quen ít vận động và tiêu thụ rượu quá mức – tất cả đều làm tăng huyết áp, nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ. Ngoài ra, một số chuyên gia cho rằng các bệnh lý chưa được chẩn đoán, như rung nhĩ, đang bị bỏ sót ở nhóm tuổi trẻ.

Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn cầu. Mỗi năm, có hơn 100.000 ca đột quỵ ở Anh, tức là cứ 5 phút lại có 1 ca. Điều này dẫn đến 38.000 ca tử vong hằng năm, khiến đột quỵ trở thành nguyên nhân gây tử vong lớn thứ 4 ở Anh.